Pałac Joachimstein

Ukryty wśród malowniczych krajobrazów Dolnego Śląska, nieopodal Zgorzelca, znajduje się prawdziwa perła architektury barokowej – Pałac Joachimstein w Radomierzycach. Ten monumentalny zabytek, znany również jako „Pałac na Wodzie” lub „Pałac Dwunastu Panien”, od wieków zachwyca swoim majestatem i bogatą historią. Położony na sztucznej wyspie, otoczony fosą i rozległym parkiem, pałac stanowi niezwykłe świadectwo kunsztu XVIII-wiecznych architektów i rzemieślników.

Historia Pałacu Joachimstein

Pałac Joachimstein został wzniesiony w latach 1713-1728 na polecenie Joachima Zygmunta von Ziegler-Klipphausen, polsko-saskiego szambelana króla Augusta II Mocnego. Budowla powstała na miejscu dawnego zamku warownego, a jej projekt przypisuje się wybitnym architektom epoki baroku – Johannowi Friedrichowi Karcherowi i Matthäusowi Danielowi Pöppelmannowi.

Początkowo pałac miał pełnić funkcję zakładu wychowawczego dla panien szlacheckiego pochodzenia, stąd jego alternatywna nazwa „Pałac Dwunastu Panien”. Z biegiem lat rezydencja zyskała sławę jako „Najpiękniejszy Pałac Łużyc”, goszcząc w swoich murach znamienitych gości, w tym króla Fryderyka Wielkiego w 1745 roku.

Architektura i wnętrza

Pałac Joachimstein to imponujący przykład architektury barokowej. Trzykondygnacyjna budowla wzniesiona została na planie litery „H”, z krótszymi skrzydłami bocznymi od strony południowej. Fasada pałacu zachwyca bogatym detalem architektonicznym i rzeźbiarskim, charakterystycznym dla epoki baroku.

Fasada i detale zewnętrzne

Główna fasada pałacu zdobiona jest trzyosiowym ryzalitem zwieńczonym tympanonem, w którym znajduje się herb fundatora – Joachima Zygmunta von Ziegler-Klipphausen. Uwagę przykuwają liczne pilastry, gzymsy i obramowania okien, tworzące dynamiczną kompozycję typową dla baroku.

Wnętrza pałacowe

Wnętrza pałacu Joachimstein nie ustępują przepychem fasadzie. Szczególne wrażenie robi reprezentacyjna, trzybiegowa klatka schodowa w południowym ryzalicie oraz okazała sala balowa zwana „Białą Salą”, zajmująca dwie kondygnacje. Ściany zdobią pilastry na wysokich cokołach, a niegdyś znajdowały się tu również dwa kominki i bogato zdobiony plafon na suficie.

W skrzydle wschodnim mieściła się jadalnia oraz pokoje głównej przełożonej, których ściany pokrywały bogate zdobienia sztukatorskie. Całość wystroju uzupełniała biała sztukateria, miejscami złocona, tworząc atmosferę luksusu i elegancji.

Park i otoczenie

Pałac Joachimstein otoczony jest rozległym parkiem w stylu francuskim, zaprojektowanym przez najlepszych europejskich projektantów epoki. Park stanowi integralną część założenia pałacowego, harmonijnie łącząc się z architekturą budynku.

Na teren pałacu prowadzą dwa kamienne mosty przerzucone przez fosę. Bramy wjazdowe zdobi herb fundatora, powtórzony również we frontonie wieńczącym ryzalit. Po bokach pałacu znajdują się dwa pawilony, pierwotnie przeznaczone dla gości, a w narożnikach północno-wschodnim i północno-zachodnim wzniesiono dwie piętrowe oficyny.

Losy pałacu w XX wieku

Historia XX wieku nie oszczędziła Pałacu Joachimstein. W czasie II wojny światowej obiekt został zajęty przez nazistów, a po 1945 roku uległ dewastacji i rozgrabieniu. Przez kolejne dekady pałac popadał w ruinę, będąc kolejno siedzibą Wojsk Ochrony Pogranicza i PGR-u.

Dopiero w latach 90. XX wieku pojawiła się nadzieja na przywrócenie dawnej świetności temu wyjątkowemu zabytkowi. Prywatny inwestor podjął się ambitnego zadania renowacji pałacu, rozpoczynając prace remontowe, które trwają do dziś.

Zwiedzanie Pałacu Joachimstein

Pałac Joachimstein jest obecnie w trakcie renowacji, co ogranicza możliwości zwiedzania. Obiekt nie jest regularnie udostępniany turystom, jednak okazjonalnie organizowane są dni otwarte lub specjalne wydarzenia kulturalne. Dojazd: Pałac znajduje się w miejscowości Radomierzyce, około 15 km na południe od Zgorzelca. Najłatwiej dotrzeć tu samochodem, kierując się drogą wojewódzką nr 352 w stronę Bogatyni.
Godziny otwarcia i bilety: Ze względu na trwające prace remontowe, pałac nie ma stałych godzin otwarcia. Informacje o możliwości zwiedzania warto śledzić na lokalnych stronach internetowych lub w punktach informacji turystycznej w Zgorzelcu.
Parking: W pobliżu pałacu znajduje się niewielki parking dla odwiedzających.

Tajemnice i legendy

Pałac Joachimstein, jak przystało na obiekt o tak bogatej historii, owiana jest licznymi legendami i tajemnicami. Jedną z najbardziej intrygujących jest opowieść o ukrytym w pałacu pod koniec II wojny światowej tajnym archiwum III Rzeszy. Według przekazów, w 1945 roku specjalna misja polska miała odnaleźć te dokumenty, jednak zostały one przejęte przez żołnierzy Armii Czerwonej. Ta historia do dziś rozpala wyobraźnię poszukiwaczy skarbów i miłośników tajemnic.

Plany na przyszłość

Obecni właściciele pałacu mają ambitne plany związane z przywróceniem świetności temu wyjątkowemu zabytkowi. W przyszłości planowane jest otwarcie w pałacu ekskluzywnego hotelu i centrum konferencyjnego, co pozwoli na pełne wykorzystanie potencjału tego niezwykłego miejsca.

Podsumowanie

Pałac Joachimstein w Radomierzycach to nie tylko zabytek architektury, ale prawdziwa skarbnica historii i kultury Dolnego Śląska. Mimo burzliwych losów i lat zaniedbania, pałac wciąż zachwyca swoim majestatem, stanowiąc świadectwo kunsztu dawnych mistrzów. Trwające prace renowacyjne dają nadzieję, że już wkrótce ten barokowy klejnot odzyska dawny blask i ponownie stanie się perłą regionu, przyciągając turystów z całego świata. Pałac Joachimstein to miejsce, które koniecznie trzeba odwiedzić, by na własne oczy przekonać się o jego wyjątkowości i poczuć ducha minionych epok.