Miejski Dom Kultury

Zgorzelec, malownicze miasto położone na zachodnim krańcu Polski, skrywa w sobie architektoniczny klejnot, który od ponad wieku zachwyca mieszkańców i turystów. Mowa o Miejskim Domu Kultury, imponującym budynku, którego historia jest równie fascynująca, co jego wygląd. Ta monumentalna budowla, łącząca w sobie elementy neobaroku i neoklasycyzmu, stanowi nie tylko centrum kulturalne miasta, ale również świadectwo burzliwej historii regionu.

Historia Miejskiego Domu Kultury

Miejski Dom Kultury w Zgorzelcu, pierwotnie znany jako Górnołużycka Hala Chwały (Oberlausitzer Ruhmeshalle), został wzniesiony na przełomie XIX i XX wieku. Budowa tego imponującego obiektu rozpoczęła się w 1898 roku, a uroczyste otwarcie nastąpiło 28 listopada 1902 roku w obecności samego cesarza Wilhelma II. Budynek powstał jako pomnik patriotyzmu i pamięci dwóch niemieckich cesarzy – Wilhelma I i Fryderyka III, pierwszych władców zjednoczonych Niemiec.

Co ciekawe, finansowanie budowy pochodziło z dobrowolnych składek mieszkańców Górnych Łużyc, co świadczy o ogromnym znaczeniu, jakie przypisywano temu projektowi. Autorem projektu był Hugo Behr, architekt mieszkający w ówczesnym Görlitz (dzisiejszy Zgorzelec i Görlitz stanowiły jedno miasto przed podziałem w 1945 roku).

Architektura i wnętrza

Miejski Dom Kultury w Zgorzelcu to prawdziwe arcydzieło architektury. Budynek łączy w sobie cechy neobaroku (tzw. stylu wilhelmińskiego) oraz neoklasycyzmu, tworząc harmonijną całość. Jego centralnym punktem jest imponująca kopuła zwieńczona koroną cesarską, która góruje nad głównym pomieszczeniem – Halą Chwały.

Hala Chwały

Sercem budynku jest Hala Chwały, której wysokość sięga 21 metrów. To przestronne wnętrze o kwadratowym rzucie (19 m x 19 m) zachwyca bogactwem detali. Kopułę zdobi dziewięć witraży, w tym jeden duży, okrągły, wpuszczający do wnętrza strumienie kolorowego światła. Choć oryginalne marmurowe posągi cesarzy Wilhelma I i Fryderyka III nie przetrwały do naszych czasów, ich miejsce zajmuje obecnie ogromne lustro, które dodaje wnętrzu głębi i światła.

Detale architektoniczne

Spacerując po budynku, można podziwiać liczne detale architektoniczne, takie jak marmurowe schody prowadzące do niszy cesarskiej, ozdobione reliefami przedstawiającymi ulubione kwiaty cesarzy – chabry i fiołki. Na piętrze znajdują się ornamenty wykonane częściowo z piaskowca, przedstawiające koronę cesarską oraz alegoryczne przedstawienia sztuki.

Współczesne funkcje

Dziś Miejski Dom Kultury pełni rolę centrum kulturalnego Zgorzelca. W jego pomieszczeniach odbywają się liczne wydarzenia kulturalne, od prób i przedstawień teatralnych, przez zajęcia muzyczne, taneczne i plastyczne, po koncerty i wystawy. Budynek jest również siedzibą kina „PoZa NoVa” oraz Dyskusyjnego Klubu Filmowego.

Dla odwiedzających: – Godziny otwarcia: codziennie od 8:00 do 20:00 – Zwiedzanie: w dni robocze 14:00 – 20:00, w weekendy 14:00 – 20:00 – Galeria MDK: czynna codziennie 15:00 – 18:00 – Grupy zorganizowane mogą zwiedzać obiekt z przewodnikiem po wcześniejszym umówieniu – Dojazd: autobusem miejskim do przystanku „Dom Kultury” – Bilety: wstęp do budynku jest bezpłatny, opłaty mogą dotyczyć konkretnych wydarzeń kulturalnych

Znaczenie historyczne

Miejski Dom Kultury w Zgorzelcu to nie tylko zabytek architektury, ale również świadek ważnych wydarzeń historycznych. To właśnie tutaj, 6 lipca 1950 roku, podpisano układ zgorzelecki dotyczący wytyczenia granicy na Odrze i Nysie Łużyckiej między Polską a NRD. Dokument ten podpisali premierzy obu państw – Józef Cyrankiewicz i Otto Grotewohl, co nadało budynkowi dodatkowego, politycznego znaczenia.

Miejski Dom Kultury jako symbol współpracy

W ostatnich latach Miejski Dom Kultury stał się symbolem współpracy transgranicznej. Od 2000 roku odbywają się tu wspólne posiedzenia rad miejskich Zgorzelca i Görlitz, co podkreśla jego rolę w budowaniu mostów między społecznościami po obu stronach Nysy Łużyckiej. To miejsce, gdzie historia spotyka się z teraźniejszością, a kultura polska i niemiecka przenikają się, tworząc unikalną atmosferę europejskiego pogranicza.

Podsumowanie

Miejski Dom Kultury w Zgorzelcu to nie tylko imponujący zabytek architektury, ale przede wszystkim żywe centrum kulturalne miasta i symbol jego bogatej historii. Łącząc w sobie elementy niemieckiego i polskiego dziedzictwa, budynek ten stanowi most między przeszłością a teraźniejszością, między dwiema kulturami i narodami. Dla odwiedzających Zgorzelec, wizyta w tym miejscu to nie tylko lekcja historii i architektury, ale również okazja do doświadczenia wyjątkowej atmosfery miasta, które przez wieki kształtowało się na styku różnych wpływów kulturowych. Miejski Dom Kultury pozostaje niezmiennie fascynującym świadectwem złożonej tożsamości tego regionu, zapraszając do odkrywania jego tajemnic i uczestnictwa w jego współczesnym życiu kulturalnym.